Bazylianie

Nieco schowany przed wzrokiem przechodniów, przy ulicy Ostrobramskiej (Aušros Vartų g.) stoi klasztor bazylianów, do którego prowadzi droga przez słynną „bramę bazyliańską” autorstwa architekta Krzysztofa Glaubitza.

Wileński klasztor bazylianów stał się ośrodkiem kościoła unickiego, gdzie szkolono nowo przybyłych, zakonnicy wydawali książki w języku łacińskim, białoruskim, ukraińskim, polskim i litewskim oraz zakładali szkoły niestosujące kar cielesnych. W tamtych czasach ta metoda edukacji była szczególnie nietradycyjna. Mieszkał tu również Józef Kuncewicz, najważniejszy przedstawiciel wileńskich bazylianów, który później został ogłoszony świętym i pochowany w Bazylice św. Piotra w Watykanie.

Oprócz tego, w czasach carskiej Rosji w skrzydle męskiego klasztoru urządzono więzienie, w którym więziony był m.in. Adam Mickiewicz. Lokalizację swojego więzienia opisał w poemacie „Dziady”: „Najdalsza jest, przytyka do muru kościoła; / Nie słychać stamtąd, choć kto śpiewa albo woła”.