Werki

Pewnego razu podczas polowania w lesie książę Vytenis usłyszał płacz. Podążając za nim, znalazł dziecko w orlim gnieździe, które nazwał Lizdejką, okolicę zaś nazwano Werkami, od litewskiego wyrazu verkti, czyli „płakać”. Dorosły Lizdejko został arcykapłanem i wyjaśnił wielkiemu księciu litewskiemu Giedyminowi jego sen o Wilnie. Może więc cała historia Wilna naprawdę zaczęła się właśnie w Werkach?

Chociaż jest to tylko romantyczna legenda, wiadomo, że kiedyś istniała tu starożytna pogańska osada, znaleziono tu szczątki, świadczące o licznych pochówkach, broń. Pierwszym budynkiem, który pojawił się w Werkach, była starożytna litewska świątynia, więc do dziś wilnianie, którzy pielęgnują dawne tradycje, gromadzą się tutaj, aby palić święty ogień. Po ochrzczeniu Litwy Jagiełło podarował Werki biskupom, którzy tutejszy dwór przekształcili w letnią rezydencję. Wiekowe dęby pamiętają jeszcze te czasy, rok 1700, kiedy biskup Konstanty Kazimierz Brzostowski wybudował tu pałac. Wyobraź sobie, że w chłodną zimę w tutejszej oranżerii rosły banany i ananasy, dwór miał bogatą bibliotekę, kolekcję obrazów, wystawiano tu opery, a nawet puszczano fajerwerki. Dziś widzimy w Werkach tylko niewielką część byłych okazałości – główny pałac został rozebrany.